Szacowany czas czytania tego postu to 6 minut
Zamyka buzie, odwraca główkę w drugą stronę jeśli chcesz go nakarmić. Instagramowe zdjęcia pokazują zadowolone mamy i ochoczo jedzące bobasy. Pewnie się zastanawiasz co robisz nie tak? Chciałabym na wstępie uspokoić wszystkie mamy. MAMO, TO JEST NATURALNY ETAP ROZWOJOWY. Tak to już z bobasami, nie ma jednej stałej. Może początkowo rozszerzanie diety odbywać się wręcz książkowo, a z dnia na dzień, np. ząbkowanie może zmienić całą sytuację.
Co mówi nauka?
Należy akceptować spożycie w ramach danego posiłku ilości pokarmu mniejszej lub większej od zalecanej wielkości porcji, ponieważ wielkości te są wartościami uśrednionymi.1
Kiedy dziecko odmawia jedzenia
To wyzwanie większości rodziców i może to być niepokojący problem dla rodziców. Do takiego zachowania może przyczynić się sto milionów czynników. Oto kilka możliwych przyczyn:
- Niemowlę może nie być jeszcze gotowe w pełni na rozszerzanie diety i może potrzebować więcej czasu, aby przyzwyczaić się do nowych smaków i konsystencji pokarmów.
- Niemowlę może nie lubić konkretnej potrawy lub składnika, który jest dodawany do diety.
- Niemowlę może być przeziębione lub mieć problemy z ząbkowaniem, co może powodować zmniejszoną chęć jedzenia.
- Może być zbyt zmęczone lub zbyt rozkojarzone podczas posiłku, co prowadzi do odmowy jedzenia.
- Może być zbyt pełne albo zbyt głodne.
Z kolei niemowlę może pluć jedzeniem dosłownie z różnych powodów, które mogą być związane z fazą rozwoju, fizycznymi potrzebami lub preferencjami dziecka. Niektóre możliwe przyczyny plucia jedzeniem przez niemowlę to:
- Niedojrzałość układu trawiennego – niektóre niemowlęta mają jeszcze niedojrzały odruch połykania i mogą pluć jedzenie, gdy nie są jeszcze gotowe na jego spożycie.
- Nadmiar pokarmu – jeśli niemowlę je zbyt szybko lub zbyt dużo jedzenia, może to powodować plucie, aby usunąć nadmiar jedzenia.
- Niewłaściwe położenie podczas karmienia – nieprawidłowe trzymanie niemowlęcia podczas karmienia może sprawić, że trudniej mu jest jeść i może to prowadzić do plucia.
- Niechęć do danego smaku lub tekstury jedzenia – niemowlęta mogą pluć jedzenie, które im nie smakuje lub którego tekstura im nie odpowiada.
- Choroba lub infekcje – jeśli niemowlę ma infekcję gardła, krtani lub układu pokarmowego, może to powodować plucie jedzeniem.
Zdarza się, że niechęć do jedzenia jest tak silna, że niemowlęta doświadczają wymiotów. Chciałabym tu podkreślić, że wymioty to reakcja wyuczona na jedzenie. W większości przypadków wymioty u niemowląt i noworodków są epizodyczne, zwykle też mają łagodny przebieg. Najczęściej spowodowane są błędami w karmieniu, refluksem żołądkowo-jelitowym oraz alergią pokarmową.
Jak sobie pomóc?
Warto przyjrzeć się jakim schematem karmienia się kierujemy, czy może patrzymy przez swój pryzmat wielkości posiłku? Głód jest najsilniejszym pragnieniem w ludzkim organizmie, może warto wydłużyć przerwę pomiędzy podaniem mleka a posiłkiem? Albo/i zmienić porę jedzenia posiłków, np. śniadanie zaczynamy od zjedzenia posiłku, nie od mleka. Z obserwacji widzę, że dziecko wyspane to szczęśliwe, i to dobry moment na naukę nowych rzeczy- jedzenia. Może podanie np. zupki po drzemce? Albo wręcz przeciwnie, po drzemce bobas potrzebuje napić się trochę mleka, a później wykazuje większe zainteresowanie na poznawanie posiłków stałych? Dobrą strategią wydaje się poznanie wspólnych potrzeb i znalezienie wspólnego, złotego środka.
Odłóżmy na bok nasze obawy i lęki, spokojnie, w rozszerzaniu diety jest czas na wszystko, również na brak apetytu niemowlęcia. Nie dokładajmy dziecku swoich emocji- to tylko utrudnia.
Co więcej, można spróbować zaproponować dziecku zjedzenie posiłku z własnej dłoni. Jak dla mnie jest to bardzo naturalne. Niektórym ta forma może przeszkadzać, jednak z mojego praktycznego podejścia jest lubiana przez niemowlęta. Może to być chwilowe, korzystne rozwiązanie. Niemowlę uwielbiają siedzieć na kolanach mamy i wspólnie jeść posiłek, może warto spróbować czy Twój bobas również to lubi ?
Co jeszcze, niemowlę może nie akceptować np. konsystencji posiłku, niektórzy wolą mniej lub bardziej gęste posiłki. Może potrzebować zmiany w sposobie podawania jedzenia, np. samodzielne spożywanie jedzenia z łyżki. Może brakuje umożliwienia samodzielnego podawania pokarmów stałych? Badania sugerują, że matki stosujące to podejście wykazują mniej kontrolujące zachowania i są bardziej zrelaksowane podczas rozszerzania diety dziecka, co może wpływać na chęć dziecka do jedzenia.2
Warto stosować określany jako wzorowy schemat karmienia dzieci – reagujące karmienie. Polega na umiejętności odczytywania zachowań niemowlęcia dotyczących głodu i sytości i jej AKCEPTACJI.
RODZIC/OPIEKUN DECYDUJE, KIEDY I CO ZJE DZIECKO, DZIECKO DECYDUJE ILE ZJE
Pomijając aspekty medyczne, zdrowe dziecko może mieć różne momenty w trakcie rozszerzania diety. Próbuje, uczy się, poznaje. Rolą dorosłych jest zapewnienie przyjemnych skojarzeń związanych z jedzeniem, zrozumienie, że nauka to proces, który wzrasta z wiekiem dziecka.
Jeden błąd potęguje kolejne
Rodzice, głównie matki angażują się bardzo emocjonalnie w karmienie swoich dzieci. Odmowę posiłku mogą odbierać jako odmowę ich osoby. Napotykając problem niechęci bobasa do jedzenia, wręcz plucia posiłkiem, często mogą tracić cierpliwość i są skłonni do popełnienia najczęstszego i najbardziej niebezpiecznego błędu – brak zaufania do dziecka i karmienie „aby tylko coś zjadło”. „COŚ” jest to mało wartościowo odżywcze, pełne cukru, soli i tłuszczu, które faktycznie dziecko może chętniej zjadać. Niestety takie praktyki pogłębiają w przyszłości niechęć dziecka do jedzenia i wyrabiają nieprawidłowe schematy żywienia: „niejadka” albo nadmiernego „jadka”.
W poczuciu winy i strachu niejedna mama przechodzi kryzys i zaczyna karmić dziecko coraz to mniej odżywczymi posiłkami, bo „pewnie źle gotuje”, „moje dziecko, nie chce tego jeść„. Dochodzą chrupki/wafelki/biszkopty i cuda na kiju, „oby tylko coś zjadło” APELUJE!!!! TO ŚLEPA ULICZKA!!!. Bobas potrzebuje w trakcie rozszerzania diety NAJlepszych odżywczo posiłków, o prostym składzie. Śmiało mogę powiedzieć, że czas wprowadzania produktów stałych to najważniejszy czas w żywieniu dziecka. Kształtuje późniejsze wybory żywieniowe dziecka!!!!, buduje zdrowie, eliminuje późniejsze trudności związane z jedzeniem dziecka. NIEMOWLĘ POTRZEBUJE DOSTAĆ NAJLEPSZY START.
Podsumowując,
Rozumiejąc te aspekty, opiekunowie mogą lepiej radzić sobie z wyzwaniami związanymi z karmieniem i zapewnić zaspokojenie potrzeb żywieniowych dziecka. Najważniejszym i NAJlepszym rozwiązaniem dla dziecka wydaje się nie ustawać w przygotowaniu i proponowaniu wartościowych odżywczo posiłków. Nie dać się w pędzić w pułapkę odżywiania – serwować samych pewniaków żywieniowych i mało wartościowych produktów. Zaufanie to podstawa, a może być, że problem za chwilę sam się rozwiąże i apetyt wróci. Właściciel- niemowlę jest najlepszym ekspertem w czytaniu głodu i sytości. Rodzicielska próba kontroli zewnętrznej potrzeby fizjologicznej jaką jest jedzenie jest podważeniem kompetencji dziecka. Kiedy rodzic wie lepiej czy niemowlę jest głodne, uniemożliwia my odkrywanie własnych potrzeb i może traktować jedzenie jako przykrą konieczność. Zrozumienie tych reakcji fizjologicznych może pomóc opiekunom w skutecznym radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi z karmieniem.
Źródła:
1Szajewska H, Socha P, Horvath A. Rybak A, Zalewski B, Nehring-Gugulska M, Mojska H, Czerwionka-Szaflarska M, Gajewska D, Helwich E, Jackowsja T, Książyk J, Lauterbach R, Olczak-Kowlaczyk D, Weker H. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko PTGHiŻD. Med Prakt Pediatr 2021:1:23–44
2Białek-Dratwa, A., Soczewka, M., & Grochowska-Niedworok, E. (2020). Wprowadzenie pokarmów uzupełniających do diety niemowląt z wykorzystaniem odstawiania dziecka od piersi. Pediatria I Medycyna Rodzinna, 16(4), 362-367. https://doi.org/10.15557/pimr.2020.0065
Zeman, K. (2014). Jak odróżnić wymioty u noworodków i niemowląt? Część I. Patofizjologia. zapalne i neurologiczne przyczyny wymiotów. Pediatria I Medycyna Rodzinna, 10(1), 36-40. https://doi.org/10.15557/pimr.2014.0004
W przygotowaniu wpisu korzystano z CzatGPT.
